Siyo olmak kolay da asıl CEO olabilmek zor

Türkçeleştiremediğimiz kelimelerden biridir CEO. Genel müdür değil, yönetim kurulu başkanı deseniz hiç değil… Yürütmenin başı, “icra başkanı” biraz yaklaşıyor tanıma… Bir çırağı olan bakkal bile kapıldı CEO akımına… Her geçen gün sayıları artıyor. Linkedin CEO profilinden geçilmiyor.

Türkiye’de “kurumsal yönetim”e kayışın gereği olarak hayatımıza giren CEO’lara alışmaya başlasak, olumlu gelişmelere tanık olsak da daha kat edecek çok yolumuz olduğunu görüyoruz. Bakıyorsunuz title CEO, daha CEO’nun görevini bilmiyor. Hissedarlara, kamuya, çalışanlarına, iş ortaklarına karşı büyük sorumlulukları var oysa hayatında hiç sorumluluk almamış. İş dünyasına stratejileriyle ışık tutması gerekiyor ancak stratejiden bihaber. Kurumsal yönetimin dört temel ilkesini (adillik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk) sorsan bilmiyor. Hitabeti iyi olmalı derken kendisini ifade edemiyor. Güçlü ve zayıf yönlerini ortaya çıkarmak, alçakgönüllü olmak bir yana egosuna yenik düşüyor. Kurallara uyulmasını beklerken kendisi hiçe sayıyor. Herkesi memnun edeyim derken kimseyi memnun edemiyor. Kısacası, bu zamanda iyi CEO bulmak, samanlıkta iğne aramaya benziyor.

Biz daha Google’da “şirkette siyo ne demek” “şirkette siyo olmak” “şirket siyoları” diye arama yapmaya devam ederken, yurt dışında okuyan (özellikle işletme, pazarlama, finans), orta düzeyde İngilizce bilen, duygusal zekâ özelliği olmayan, tüm gün odasından çıkmayan, öz-farkındalık bilmeyen kişiler “siyo” oluyor. Gösteriş pahasına alakalı alakasız herkesin kartvizitine CEO yazıyor. Bir unvan daha yanlış kullanılıyor, yanlış da toplumda kabul görüyor. “Siyo Olmak İçin 30 Basit Kural” tarzı kitaplar çok okundu da CEO olmak bu kadar basite alındı bilinmiyor…

Dünyada CEO olma trendi; etik ve sosyal sorumluluğu ön plana çıkarmaya, iletişim ve empati yeteneği olmaya doğru evriliyor. İnsanı da, işi de yönetebiliyor olmaya, otokratik yerine katılımcılığa bakılıyor. Kendini geliştirebilme, ekip  önem kazanıyor. Ne yazık ki bu anlayış Türkiye’de belli bir kesim tarafından anlaşılıyor. Aile şirketleri ise işlerini kendilerinden daha iyi yönetebilecek kişiler olacağına inanmıyor. Şirketlerin sahibinin kim olduğuna değil nasıl yönetildiğine bakılacağı, lider tiplerinin değişeceği ve CEO unvanının doğru anlaşılacağı günleri görmek temennisiyle, Yönetici Koçu David Dotlich’in Why CEOs Fail (CEO’lar Neden Başarısız Oluyorlar?) adlı kitabından CEO’ların en sık yaptığı 11 hata ile yazımı tamamlayayım. 

1- Kendini beğenme

2- İlginin merkezinde olmak isteme

3- Sürekli değişken modlarda olma

4- Endişeli olma

5- İçine kapanık ve soğuk olma (ilgisizlik)

6- Kural tanımama

7- Tuhaf ve ilginç bulunma

8- Gerçekte inandıklarını çevresindekilere yüksek sesle söyleyememe (pasif direniş)

9- Mükemmeliyetçi olma

10- Herkesi memnun etme

11- Güvensizliği alışkanlık hale getirme (olumsuz olma)